Orta Asya'da keşfedilmeyi bekleyen hazine: Özbekistan

TAŞKENT (AA) - ZUHAL DEMİRCİ - Son yıllarda başlattığı ekonomik reform ve değişimlerle Orta Asya'nın parlayan yıldızı olmayı hedefleyen Özbekistan, yaklaşık 32 milyon nüfusuyla bölgenin en kalabalık ülkesi. 

Orta Asya'da kurulan Timurlular, Harzemşahlar, Şaybaniler, Babürlüler devletleri ile 19. yüzyılda Çar Rusyası tarafından devrilen Buhara Emirliği, Kokand ve Hive Hanlıklarına yüzyıllar boyu ev sahipliği yapan ülke, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla 31 Ağustos 1991'de bağımsızlığını ilan etti.

Geçmişin izlerini taşıyan görkemli yapılara ev sahipliği yapan Özbekistan, son yıllarda turizm sektörüne verdiği önemle dikkatleri üzerine çekiyor. Dünyanın farklı coğrafyalarından bu ülkeye gelen turist sayısının her geçen yıl artmasıyla Özbekistan, barındırdığı eşsiz eser ve kültürünü tanıtmaya çalışıyor.  

Türk ve İslam mimarisinin nadide eserlerine ev sahipliği yapıyor

"Orta Asya'nın incisi" olarak bilinen Özbekistan, tarihi İpek Yolu güzergahında yer alıyor. Asırlar boyu kervanların geçiş noktalarından Özbekistan'da, eşsiz çinilerle bezenmiş medreseler, mavi kubbelerle örtülü külliyeler, kervansaraylar, camiler ve ünlü İslam alimlerinin kabirleri bulunuyor.

Türk ve İslam mimarisinin en nadide eserlerine ev sahipliği yapan ülke, son yıllarda inanç turizminin de yeni merkezlerinden biri haline geldi. İmam Buhari ve İmam Maturidi gibi birçok İslam aliminin türbesi, bu ülkeyi ziyaret edenler için büyük öneme sahip.

Ülkenin modern yüzünü simgeleyen başkent Taşkent'te, yüksek binaların, restoranların ve kafelerin yanı sıra farklı dönemleri yansıtan tarihi yapılara rastlamak mümkün.

Başkentte, "Osman Mushafı" olarak bilinen, üzerine Hazreti Osman'ın kanının aktığı ifade edilen ceylan derisine yazılı Kur'an-ı Kerim'in muhafaza edildiği Hazret İmam (Hast-i İmam) Külliyesi görülmeye değer mekanların başında geliyor. Halife Hz. Osman döneminde yazılan bu Kur'an-ı Kerim, Emir Timur tarafından Irak'tan Semerkant'a getiriliyor fakat eski Sovyet döneminde Rusya'ya götürülüyor. Ulemaların talebi üzerine Kur'an-ı Kerim 1926 yılında yeniden Özbekistan'a getiriliyor.

Külliye içindeki görkemli yapılar arasında Barak Han Medresesi, İmam Buhari Medresesi, Tilla Şeyh Camisi ve Hazreti İmam Camii bulunuyor.

Orta Asya'nın ilk metrosu

Orta Asya'nın en büyük başkenti Taşkent'te geniş caddeler, büyük meydanlar ve tertemiz sokaklar dikkati çekiyor.

Başkentin 1977'de faaliyete geçen görkemli metrosu bile bu şehri ziyaret etmek için yeterli bir sebep. Taşkent'in orta yerinde adeta sanat eseri niteliği taşıyan ve her istasyonda farklı bir temanın öne çıkarıldığı metro, "Orta Asya'nın ilk metrosu" olarak biliniyor. Her bir istasyona, Özbek şair Ali Şir Nevai, Büyük Timur İmparatorluğunun kurucusu Emir Timur ve Rus şair Aleksandır Puşkin gibi önemli şahsiyetlerin isimlerinin verildiği metro, görenleri adeta büyülüyor.

Her köşesi buram buram tarih kokan ülke, Semerkant, Buhara ve Hive gibi UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan büyüleyici çok sayıda şehre ev sahipliği yapıyor.  

Özbek mutfağı

Turistler, yolculukları boyunca Özbek pilavının, kulpsuz porselen fincanlarda ikram edilen ve "kök çay" olarak isimlendirilen yeşil çayın ve Buhara mantısı gibi çok sayıda eşsiz lezzetin tadına bakma fırsatı yakalıyor.

Yerel mutfağın vazgeçilmez lezzetlerinden Özbek pilavının, yapımında kullanılan malzeme ve teknik açısından her yörede kendine özgü hazırlanış şekli var. Dolayısıyla ziyaret edilen her şehirde farklı lezzetlerde Özbek pilavı yemek mümkün.

Özbek halkı, diğer şehirlerde olduğu gibi başkent Taşkent'te de "çorsu" denilen büyük pazarlarda kıyafet ve yiyecek ihtiyacını karşılayabiliyor.

Muhabir Zuhal Demirci

Yayınlayan Arif Konak