Ak Parti İstanbul’u neden kaybetti?

Yerel seçimler sonucu İstanbul’un 39 ilçesinden 24’ünü Ak Parti ve 1’ini de ittifak ortağı MHP kazandı. 

31 Mart 2019 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini 14.000 civarındaki oy farkı ile CHP önde tamamlamıştı. 

Biz konuya Bayrampaşa gibi hemşehri oylarının daha çok toplanabileceği ilçeler üzerinden bakacağız. Tabii ki ilçelerin dışında da çok farklı durumlar mevcut. Mesela; HDP oylarının Millet İttifakı’na gitmesi, bazı cemaat oylarının İmamoğlu’na gitmesi, genel ekonomide yaşanan bazı sıkıntıların yerel seçimlere yansıması gibi değişik etkenler üzerinde de durulabilir. 

Siyasette özellikle yerel seçimler için kullanılan “Adayın oyu ya da hemşehri oyu” denen kavramlar vardır. Örneğin Bayrampaşa için “Balkanların başkenti” der herkes. Nüfusun çoğunluğunu Balkan göçmenleri oluşturur. Eski Yugoslavya dediğimiz ülkeden göç eden Boşnak, Arnavut ve Makedonyalılar’ın yerleşmesi sonucu Bayrampaşa gelişmeye başlamış zamanla özellikle Kastamonu, Sinop gibi bazı şehirlerden de göç alarak nufusu 300 bini aşmıştır.

Bayrampaşa için 31 Mart Yerel Seçimleri’nde Ak Parti adına, adayın oyu diyebileceğimiz veya hemşehri oyları diye tabir edebileceğimiz kaç oy alınabildiğini söyleyebiliriz? Başkan son derece çalışkan, gecesini gündüzüne katan, özverili, siyasi tecrübeye sahip, her daim yüzü gülen pozitif birisidir. Ancak hemşehri oylarını alabilmek için bunların yeterli sebep olmadığını söyleyebiliriz.

Bayrampaşa’da CHP’nin oyları her yerel seçimde neden artıyor diye hiç düşündünüz mü?

CHP, 2009 ve 2014 yıllarındaki yerel seçimlerde Boşnak asıllı Bahri Sipahi’yi Bayrampaşa Belediye Başkanlığı için aday göstermişti. Ak Parti’nin en güçlü dönemlerinde olmasına rağmen Rumelili hemşehri oylarının çoğunu alan CHP adayı Bahri Sipahi, Ak Parti adaylarını zorlamıştı. 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Millet İttifakı adına yarışa giren Boşnak asıllı emekli albay ve özel bir üniversitede eğitmenlik yapan Remzi Albayrak, hemşehri oylarını CHP’ye daha da çekerek oy oranlarını yüzde 45 seviyelerine artırdı.

CHP’nin ülke genelinde varsayılan kemikleşmiş yüzde 25’lik oylarının Bayrampaşa’da yüzde 45’leri bulması tamamen hemşehri oyları sayesinde oldu. 

Ak Parti, Bayrampaşa’da hemşehri oylarını alabilecek bir Rumelili aday ile 31 Mart seçimlerine girseydi oyunu yüzde 20 olamasa bile en azından çok rahat bir şekilde yüzde 10 artırabilirdi. Oyların yüzde 10 artması da yaklaşık 17 bin oya tekabül eder. 17 Bin oy; hem Ak Parti’nin Bayrampaşa’daki oylarını uçurur, hem de 31 Mart’ta Ak Parti’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanmasını sağlardı.

Tezimizi istitastiki verilerle de ispatlamak için 2004 yılından günümüze Bayrampaşa’daki aday değişiklikleri ile gelen seçim sonuçlarını hep birlikte inceleyelim.

-2004  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi  Ak Parti (Hüseyin Bürge)      yüzde 51,91  /  60,907 oy aldı. 
-2004 Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi   CHP (Recep Tayyar Akar)     yüzde 12,03 /   14,111 oy alabildi.
 Ak Parti, Bayrampaşa’da 2004 yılındaki yerel  seçimde CHP’ye 46.796 oy fark attı. 

-2009  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi   Ak Parti (Hüseyin Bürge)     yüzde 43.2 / 66.476 oy aldı.
-2009  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi    CHP        (Bahri Sipahi)        yüzde 36.5 / 56.168 oy aldı.  
Ak Parti, Bayrampaşa’da 2009 yılındaki yerel  seçimlerde CHP’ye 10,308 oy fark attı.

-2014  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi   Ak Parti (Atila Aydıner)   yüzde 50.39 / 74.409 oy aldı.
-2014  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi   CHP        (Bahri Sipahi)    yüzde 39.43 / 54.878 oy aldı.  
Ak Parti, Bayrampaşa’da 2014 yılındaki yerel  seçimlerde CHP’ye 19.531 oy fark attı.

-2019  Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi   Ak Parti (Atila Aydıner)         yüzde 49.29 / 80.719 oy aldı.
-2019 Yılı Bayrampaşa Yerel Seçimi    CHP        (Remzi Albayrak)    yüzde 44.57 / 72.998 oy aldı.  
Ak Parti, Bayrampaşa’da 2019 yılındaki yerel  seçimlerde CHP’ye yalnızca 7.721 oy fark atabildi.

Yukarıda son 4 yerel seçim sonuçlarını ve adaylarını verdik. 2004 Yılındaki seçimlerde çok büyük bir fark yiyen CHP’nin kurmayları 2009 yılında Balkanlar’ın başkenti olarak adlandırılan Bayrampaşa’da, Eski Yugoslavya göçmeni olan Bahri Sipahi ile seçime girerek partisinin oyunu  yüzde 12,03’ten yüzde 36.5’e yükseltti. Oy sayısı ise 2004’teki seçimde 14,111 iken Boşnak asıllı aday olan Bahri Sipahi ile 56.168’e yükseldi. 

2009 Yılındaki yerel seçimlerde Bayrampaşa’daki CHP oylarının  yükselmesinin en önemli sebebi; adayın Bayrampaşa’daki hemşehri oylarının çoğunu almasıdır. yüzde 12.03’ten yüzde 36.5 yükselen oy miktarı tamı tamına 3 katıdır. Bu durum kesinlikle göz ardı edilmemelidir.

2014 Yılındaki yerel seçimlerde de CHP yine aynı Rumelili aday ile seçime girerek 2009 yılında alınan yüzde 36.5’luk oy oranını artırarak yüzde 39.43 oy aldı. Ak Parti’ye daha da yaklaşmaya devam etti.

2019 Yılı 31 Mart Yerel Seçimleri’nde de CHP kurmayları, Bayrampaşa’da başarıyla gerçekleştirdikleri hemşehri oylarını toplamayı sürdürebilmek için bu kez Boşnak asıllı, emekli albay ve bir üniversitede eğitmenlik yapan Remzi Albayrak’ı aday gösterdi. 
Ak Parti teşkilatlarının gece gündüz demeden çalışmalarına rağmen Bayrampaşa’daki CHP oyları Remzi Albayrak’la da yükselmeye devam etti. 2014 Yılında yüzde 39.43 olan CHP oyları bu kez 44.57’ye yükseldi.

Ve ardından gelen, tekrarlanan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinde CHP tarihinde ilk kez Bayrampaşa’da Ak Parti’den daha yüksek oy aldı.

CHP                  yüzde 50.67  /  84.228 oy 
AK Parti             yüzde 44.50  /  72.983 oy
Aradaki fark CHP lehine 11.245 oy...

Bayrampaşa bir Şişli değil. Halk ne sosyete ne de yüksek öğrenim oranı yüksek... Bayrampaşa bir sahil ilçesi de değil.. Bayrampaşa cemaatlerin yoğun yaşadığı bir ilçe de değil. Bayrampaşa kendilerini Müslüman ve Türk hissettikleri için Balkanlar’dan göç eden kişilerin yoğunlukta yaşadığı bir ilçe. Sonradan kurulan Esenler gibi sade vatandaşların yaşadığı bir ilçe. CHP’nin Bayrampaşa’daki oylarını yüzde 12’lerden yüzde 44.57’lere ve ardından da yüzde 50.67’ye yükseltmesindeki en önemli sebep; hemşehri oylarını toplayacak adaylarla seçimlere girmeleridir.

Yazımızın giriş bölümünde İstanbul’u kaybetmemizdeki sebep olarak ilçeleri bu yüzden belirttik. Eğer Bayrampaşa’da olabileceği gibi diğer ilçelerde de; hemşehri oylarını Ak Parti lehine dönüştürebilseydik en azından oy oranımız yüzde 10 daha fazla olurdu. Artı yüzde 10 demek; sadece Bayrampaşa’da bile kullanılan oy oranı üzerinden 17.000 oya denk gelir. Bu miktar da 31 Mart’ta yapılan seçimlerde 14.000 oy ile kaybedilen İstanbul’un alınması anlamına gelir.

Bu yazımızın Ak Partili kurmaylarımız tarafından mutlaka dikkate alınmasını istiyoruz. Zira CHP hemşehri oylarını toplamaya devam ederse bir sonraki yerel seçimlerde Bayrampaşa Belediyesi’ni de alabilir.

Gelecek seçimlerde Bayrampaşa’da Ak Parti’nin, Liderimiz Sn. Recep Tayyip Erdoğan’ın oylarının yanı sıra hemşehri oylarını da toplayacak bir aday ile seçime girilmesi halinde Esenler ilçesi ile Bayrampaşa’nın oy oranları arasında hiçbir fark kalmayacak.

 

Siyasi Analiz Yazısı: Selahattin BÖLÜKBAŞI