FETÖ elebaşı Gülenin iadesi yeniden gündemde

ANKARA Kemal Karadağ (AA) ABD yönetiminin, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) elebaşı Fetullah Gülenin iadesine ilişkin yasal yolları araştırdığı iddiası, Gülenin iade sürecini yeniden gündeme taşıdı.

ABDnin FETÖ elebaşı Gülenin iadesi üzerinde çalıştığı iddiasıABDden FETÖ elebaşı Gülen açıklaması

Amerikan NBC News kanalı, ABD yönetiminin, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçının öldürülmesi üzerine Türkiyeyi yatıştırmak için FETÖ elebaşı Gülenin yasal yollarla iadesine ilişkin seçenekleri araştırdığını iddia etti.

Bu iddia, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert tarafından yalanlandı.

Cemal Kaşıkçı olayı ile FETÖ elebaşı Gülenin iade edilmesi arasında herhangi bir bağlantı olmadığını kaydeden Nauert, Beyaz Sarayda bu yönde bir görüşme yapılmadığını söyledi.

Nauert, Türklerden bu konuda (Gülenin iadesi) birçok talep aldık. Türk hükümetinin Gülenin iadesiyle ilgili sunduğu delilleri halen değerlendiriyoruz. Bu tamamen Adalet Bakanlığı bünyesinde yürüyen bir süreç. Ancak size şunu söyleyebilirim ki bu iki konu birbiriyle ilgisiz konular. Ayrıca Beyaz Sarayda görevli arkadaşlarımızla konuştuk, bu konuyla ilgili bir tartışmanın orada yapılmadığını belirttiler. ifadelerini kullandı.

Yaşanan bu gelişmeler, FETÖ elebaşı Gülenin iadesini yeniden gündeme taşıdı.

FETÖnün 15 Temmuz 2016daki darbe girişiminden 4 gün sonra FETÖ elebaşı Fetullah Gülenin iadesini talep eden Türkiyeye, iki yılı aşkın sürede yapılan görüşmelere ve temaslara henüz bir yanıt vermeyen ABDnin, bu ülkenin Adalet Bakanlığında bekletilen 7 iade dosyasını yargı makamlarına göndermesi gerekiyor.

Türkiyenin ilettiği iade dosyaları, Gülenin örgüt elebaşı olarak darbe girişiminden önce işlediği suçlarla emrini verdiği darbe girişimini yönettiğine yönelik delilleri de kapsıyor.

FETÖ elebaşı Gülenin iade sürecinde yaşananlar

FETÖ elebaşı Gülenin iadesiyle ilgili 15 Temmuz 2016dan bugüne kadar çok sayıda temasta bulunuldu, resmi girişimler yapıldı.

AA muhabirinin yaşanan süreçle ilgili derlediği bilgilere göre, FETÖnün 15 Temmuz 2016daki darbe girişiminin ardından Adalet Bakanlığı, örgütün elebaşı Gülenin iadesi için çalışma başlattı.

Adalet Bakanlığı, ilk kez 19 Temmuz 2016da ABDye Gülen hakkında 4 ayrı iade dosyası gönderdi. Böylece Gülenin iadesiyle ilgili süreç resmen başlatıldı. İade dosyalarında Gülenin acilen tutuklanması da talep edildi.

Dönemin Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından aynı süreçte Gülenin geçici tutuklanması amacıyla ABDye ikinci bir yazı gönderildi.

Yazışmaların ardından ABD Adalet Bakanlığı, 7 Ağustos 2016da Türkiyeye Gülenin iadesi konusunda yapılacak görüşmeler için mektup gönderdi. Mektupta, Adalet Bakanlığından bir heyetin ABDye gönderilmesi ya da Amerikan Adalet Bakanlığından bir heyetin Türkiyeye gelmesi önerildi.

Adalet Bakanlığınca ABDye gönderilen cevap mektubunda ise ilk olarak Amerikadan bir heyetin gelmesi, daha sonra Türkiyeden bir heyetin ABDde görüşmelerde bulunması teklif edildi.

ABD heyetinin 17 saatlik görüşmesi

Bunun üzerine Türkiyeye gelen ve ABD Adalet Bakanlığından 3, ABD Dışişleri Bakanlığından bir temsilcinin yer aldığı 4 kişilik heyet, Adalet Bakanlığı yetkilileriyle 2223 Ağustos 2016da çeşitli görüşmeler yaptı.

Adalet Bakanlığı yetkilileri, iade dosyalarıyla ilgili ayrıntıları ve mevcut delilleri heyete anlattı. 15 Temmuz darbe girişiminin, Gülenin emir ve komutası altında yapıldığına ilişkin önemli deliller de ABD heyetiyle paylaşıldı.

ABD ve Türk yetkililerin iade konusunda bir araya geldiği görüşmeler ilk gün 9, ikinci gün ise 8 saat sürdü.

Darbe girişiminin FETÖ tarafından gerçekleştirildiğine dair yeni delillerin ortaya çıkarıldığı günlerde Adalet Bakanlığı, Gülenin geçici tutuklanması için harekete geçti.

Bu çerçevede, Bakanlık, 10 Eylül 2016da FETÖ elebaşı Gülenin 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle ilk geçici tutuklanma talebini ABD Adalet Bakanlığına iletti.

Geçici tutuklama talebinde, 15 Temmuzdaki darbe girişiminin örgüt elebaşı Gülenin emriyle yapıldığı vurgulandı.

Yazıda, Bu şahıs ülkemizde gerçekleştirilen birçok suçun yanı sıra 15 Temmuz 2016daki kanlı darbe girişiminin talimatını veren kişi olarak tutuklanması talebiyle aranmaktadır. ifadesi yer aldı.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında Ankara 2. Sulh Ceza Hakimliğinin yakalama kararının da eklendiği yazıda, ABDnin Pensilvanya eyaletinde ikamet eden Gülene bağlı Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) içinde değişik rütbelerde görev yapan FETÖ mensubu askerlerin, yine Gülenin emir ve komutası altında silahlı askeri bir darbe girişiminde bulunduğu kaydedildi.

Gülenin, darbe girişimiyle, Nitelikli şekilde kasten öldürme, cumhurbaşkanına suikast, anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek, TBMMyi ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etmek, Türkiye Cumhuriyetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etmek ve silahlı terör örgütü kurmak, yönetmek suçlarını işlediği ve bu suçlar kapsamında arandığı bildirilen yazıda, Gülen hakkında silahlı terör örgütü kurmak ve yönetmek suçundan 10 yıldan 15 yıla kadar, diğer suçlardan ise müebbet hapis cezasının öngörüldüğü belirtildi.

ABDdeki görüşmeler

O dönem Adalet Bakanlığı görevinde bulunan Bekir Bozdağ, iki kez Washingtonda temaslarda bulunarak Gülenin iadesini istedi.

FETÖ elebaşı Gülenin iadesine ilişkin ilk kez beraberindeki bir heyetle 27 Ekim 2016da ABDye giden Bozdağ, ABDli eski mevkidaşı Loretta Lynch ile Washingtonda bir araya geldi. Bozdağ görüşmelerde, Gülenin darbe teşebbüsünün emrini verdiğini belirterek iade ve geçici tutuklama talepleri konusunda Türkiyenin hassasiyetini dile getirdi.

Darbe girişimi soruşturmalarında elde edilenler de ABDye iletildi. Bakanlık, 2017nin ocak ayında FETÖnün hava kuvvetleri imamı olduğu ileri sürülen firari Adil Öksüzün 15 Temmuz darbe girişiminden önce Amerikaya yaptığı ziyaretlerin detaylarını ABD Adalet Bakanlığıyla paylaştı.

İade talebine dayanak teşkil eden deliller arasında örgütün sivil imamları ile irtibatına ilişkin belgeler de yer aldı. Öksüzün, tutuklu Kemal Batmaz ile ABDye gittiği ve Türkiyeye dönüş yaptığı tarihler ile uçak ve koltuk numaralarına ilişkin detaylar da ABDye gönderildi.

Öte yandan, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan, İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilen, Gülenin bir numaralı sanık olduğu iddianame de ABDye iletildi.

İddianamede, Öksüzün darbe girişimi planını ABDye götürerek Gülene onaylattığı, teşebbüsün Gülenin emriyle gerçekleştirildiğini anlatan Kuzgun ve Şapka kod adlı gizli tanık ifadeleri de paylaşıldı.

İkinci görüşme

Bozdağ, Adalet Bakanlığı döneminde, ABD Başkanlığına Donald Trumpın seçilmesinin ardından Adalet Bakanı olarak göreve başlayan Jeff Sessionsa 2017nin şubat ayında gönderdiği mektupta, örgüt elebaşı Gülenin iadesine ilişkin bilgiler verdi. Bozdağ, 22 Mart 2017de telefonda görüştüğü Sessionsa Gülenin Türkiyeye iade edilmesinin zorunlu olduğunu aktardı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın 1517 Mayıs 2017deki ziyareti öncesinde ABDye giden Bozdağ, ABDli yetkililerle bir araya geldi.

ABDli mevkidaşı Sessions ile 8 Mayısta Washingtonda görüşen Bozdağ, darbe teşebbüsünün, örgüt elebaşı Gülenin emir ve komutasında yapıldığına ilişkin yeni belgeler hakkında bilgi verdi.

Bozdağ ile o tarihte ABDye giden Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdür Yardımcısı Faris Karakın başkanlığındaki heyet de mevkidaşlarıyla bir araya geldi.

Heyet, iki gün süresince toplam 10 saatlik görüşmede örgütün elebaşı Gülen ve FETÖ hakkında ABD yetkilileriyle bilgi paylaşımında bulundu.

ABDde 1517 Mayıs 2017de temaslarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğanın, ABD Başkanı Trump ile görüşmesinde Gülenin iadesi de gündeme geldi.

Binali Yıldırım da görüştü

TBMM Başkanı Binali Yıldırımın başbakanlığı döneminde, askeri ve güvenlik alanında önemli uluslararası forumlardan biri sayılan Münih Güvenlik Konferansı marjında ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile yaptığı görüşmede de FETÖ elebaşı Gülenin iadesi görüşüldü.

Yıldırım, Gülenin iadesi konusunda yeni ABD yönetimiyle her türlü iş birliğine hazır olunduğunu vurguladı, bu konudaki beklentilerin ABD yönetimince karşılanmasının ilişkilerde yeni bir sayfa açacağından bahsetti.

Yeni iade talepleri

Adalet Bakanlığı görevine Temmuz 2017de getirilen Abdulhamit Gül de FETÖ elebaşı Gülenin iadesi konusunda görüşmeler gerçekleştirdi. Gülün bakanlığa getirilmesinin ardından elde edilen yeni delillerin ABDye sunulmasına ve iade taleplerinde bulunulmasına devam edildi.

Gül, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın geçen yıl Eylül ayında ABDye gerçekleştirdiği ziyaretlere eşlik etti. Gülen hakkında en son 3 Kasım 2017de ABDye gönderilen iade talebiyle dosya sayısı 7ye çıktı. Dosyalar arasında Cumhurbaşkanı Erdoğana darbe girişimi sırasındaki suikast girişimi de yer aldı.

Adalet Bakanı Gül, 7 Kasım 2017de de dönemin ABD Adalet Bakanı Jeff Sessionsla Gülenin iadesi konusunu telefonda görüştü.

Görüşme ve temaslarda Türkiyenin Gülen konusundaki taleplerini dile getiren Bakan Gül, ABDli mevkidaşı Sessionsa 15 Aralık 2017de gönderdiği mektupta da Gülenin iadesini yineledi. Abdulhamit Gül mektubunda, İkili ilişkilerimiz ve adli işbirliği anlaşmamız temelinde, kaçak FETÖ lideri ve mensuplarının ülkemize iadeleri hususunda gerekli duyarlılığın gösterilmesini bekliyorum. ifadesini kullandı.

FETÖ elebaşı Gülenin iadesi konusunda görüşmelerin yanı sıra elde edilen delillerin ABD ile paylaşılması konusunda da çalışmalar gerçekleştirildi.

Dikkat çeken yeni delil

İade dosyalarına ilave olarak bugüne kadar çok sayıda delil ve belge Adalet Bakanlığı aracılığıyla ABDye iletildi.

Adalet Bakanlığı, son olarak 30 Haziran 2018de FETÖnün sivil imamı Hakan Çiçekin, Gülenle görüştüğünü ortaya koyan yeni delilleri Amerikaya gönderdi.

Bakanlığa bağlı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından ABD Adalet Bakanlığına gönderilen yazıda, Türkiyenin terörist başı Gülene yönelik iade talebi tekrarlandı.

Yazıda, Türk adli makamlarının tespitleriyle Gülenin 15 Temmuz silahlı darbe teşebbüsündeki rolü hiçbir şüpheye mahal vermeyecek şekilde ortaya konulmuştur. Bu nedenle iki ülke arasında yürürlükte olan Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardımlaşma ve Suçluların İadesi Anlaşmasında belirtilen bütün şartları ziyadesiyle karşılayan iade taleplerimizin bir an evvel ülkeniz adli makamına tevdiini ve iadeye ilişkin yargısal sürecin başlatılmasını bekliyoruz. ifadeleri yer aldı.

Türkiyeye 13 Temmuz 2018de gelen ABD heyeti, Dışişleri Bakanlığında TürkiyeABD çalışma grubu toplantısında görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede, FETÖ elebaşı Gülenin iadesine ilişkin konular da ele alındı.