Türkiye’de kar yağışı başladı. Kimileri erken başladı diyor ama, belli ki iklim değişikliği öncesinin Türkiye kar yağış ve karın toprak üzerinde kalış zamanı, kalınlığı çabuk unutulmuş.
Türkiye hızla su problemine, susuzluğa, kuraklığa doğru gidiyor. İnsan 3 şey olmadan yaşayamaz; Hava, su ve yiyecek !!!
Bir zamanlar, İstanbul - Ankara otoyolu üzerinde, Bolu Cankurtaran (rakım 1580) mevkii kar kalınlığı araba boyunu aşardı.
Bolu’yu geçtikten sonra Dörtdivane denilen yerden Cankurtaran’a kadar 30-40 santim kalınlığında buzla kaplı yol üzerinde ve yolun kenarında 2 metre yüksekliğe varan kar yığınları arasında arabamı sürdüğümü hatırlarım.
Geçen kış Bolu ve dağlarında, çok az kar yağışı yanında yolun karla örtüldüğünü, kalıcı olduğunu yağış anı hariç hiç görmedim.
20 Yıl öncesine kadar Kapadokya’ya ilk kar Ekim ayı içinde düşer ve 10 santim kadar da olsa tepelerde hiç erimezdi. Ocak ayı ortalarından sonra yoğun kar yağışı olur ve kar, Nisan ayından sonra tepelerde erimeye başlardı. 1988 yılında Mayıs’ın 31. günü kar yağdığını hatırlarım.
Peribacalarının bulunduğu vadilerdeki derelerde, çaylarda su hiç eksik olmazdı. Yürüyüşe çıktığımızda çizmelerimizi giymek zorunda kalırdık. Kuşlar, keklikler, sülünler, tavşanlar, tilkiler, sürüngenler, böcekler ve tarla fareleri heryerde karşımıza çıkardı. Son 10 yılda vadilerdeki dereler, kayaların içine oyulmuş su sarnıçları, pınarlar hepsi kurudu. Ardından hayvanlar yok oldu. Kuşlar bile uçmuyor. Şimdi ise oralara zorunlu inişler yapan balonlardan başka hiçbir şey kalmadı.
Tek tesellimiz Doğu ve Kuzeydoğu Anadolu’da kar yağışlarında azalmalar pek fazla olmaması ve bu iki bölge hala eskiden olduğu gibi kar alabiliyor olması ama, bu iki bölge dışında çok ciddi bir kuraklık riski ve daha da kötüsü büyük seller ile sonuçlanan düzensiz yağışlar var.
Kar yağışının çok olması yanında kış mevsimi boyunca karların toprak üzerinde kalıcı olması tarım ve özellikle hububat üretimi açısından çok önemlidir. Bilim insanları, 2035 yılından sonra Türkiye’nin çok farklı doğal problemler ile karşılaşacağı konusunda uyarılarda bulunuyor. Bu uyarıları biz insanlar ciddiye alsak çok iyi olur. Zira 1980 yıllarında bilim insanlarının iklim değişikliği ile ilgili uyarılarının bugünlerde gerçekleştiğini görüyoruz.
Düzenli, bol kar yağışlı bir kış mevsimi dilerim.
Hazırlayan: Nusret SANCAKLI