LONDRA (AA) İngiliz kabinesi Avrupa Birliği (AB) ile varılan Brexit anlaşmasını görüşmek amacıyla bugün özel gündemle toplanacak.
İngiltere ile AB arasında yürütülen Brexit müzakerelerinde üzerinde görüş birliğine varılan Brexit anlaşması bugün İngiliz kabinesinin özel oturumunda ele alınacak. Başbakan Theresa May, kabine toplantısında, hükümet içindeki sert ve yumuşak Brexit yanlısı bakanların desteğini almaya çalışacak.
İngilterede dün akşamdan bu yana bakanlar, başbakanlık ofisi 10 Numaraya tek tek davet edildi. Bakanların anlaşma metnini okumasına imkan tanınırken, anlaşma kopyasını başbakanlık dışına çıkarmalarına izin verilmedi. Ancak, metnin bazı ayrıntıları basına sızdı.
Buna göre, İngiltere ile AB gelecekteki 2020 Aralık ayında bitecek geçiş süreci içinde ticari ilişkileri ile ilgili bir anlaşmaya varamazsa, devreye bir tedbir maddesi girecek. Bu maddeyle İngilterenin bütününün AB kurallarına tabi olması ve Gümrük Birliği içinde kalması öngörülüyor. Bu madde ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ve İngiltereye bağlı Kuzey İrlanda arasında fiziki sınırın girmesinin engellenmesi amaçlanıyor.
İktidardaki Muhafazakar Parti içindeki AB karşıtları bu maddeyle İngilterenin süresiz biçimde Gümrük Birliği içinde kalmasının önünün açıldığını ve bunun İngilterenin üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları yapmasını engelleyeceğini savunuyor.
May hükümetinin temmuz ayında yeni Brexit yaklaşımını açıklaması üzerine görevlerinden istifa eden eski Brexit Bakanı David Davis ve eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, kabineyi Brexit anlaşmasına karşı isyana ve istifaya çağırdı.
Azınlık hükümeti tehlikeye girebilir
May hükümetine dışarıdan destek veren Kuzey İrlandanın İngiltere ile birlik yanlısı Demokratik Birlik Partisi (DUP) de Brexit anlaşmasını parlamentoda desteklemeyeceği sinyalini verdi. Kuzey İrlandanın protestan kesimini temsil eden DUP, Kuzey İrlanda ile İngiltere arasına gümrük duvarı sokacak çözümlere de İngiltereyi fiilen AB içinde tutacak seçeneklere de itiraz ediyor.
İngiliz kabinesi Brexit anlaşması gündemiyle bugün yerel saatle 14.00te toplanacak. Bunun öncesinde Theresa May parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasında haftalık Başbakana Sorular oturumunda milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak.
Theresa Mayin Brexit anlaşmasını kabinesine kabul ettirmesi ve parlamentodan onay alması halinde anlaşma İngilterenin ABden resmen ayrılmış olacağı 29 Mart 2019da yürürlüğe girecek. Mayin kabine veya parlamento onayını alamaması durumunda ülkeyi yeni bir hükümet krizinin veya yeni bir Brexit referandumunun beklediği yorumları yapılıyor.
İngilterede son olarak cuma günü Ulaştırmadan sorumlu Devlet Bakanı Jo Johnson, Brexit gerekçesiyle istifa etmişti.
Boris Johnsonın kardeşi de olan Jo Johnson, hükümetin Brexit yaklaşımının ülkeye ekonomik olarak zarar vereceğini belirtirken, Brexit konusunda yeni bir referandum yapılması çağrısında da bulunmuştu. Jo Johnson, Brexit referandumu sürecinde ülkenin ABde kalmasından yana tavır almıştı.
Ana muhalefetteki İşçi Partisi de Mayin Brexit anlaşmasını parlamentoda desteklemeyeceği sinyalini verdi. Bununla birlikte İşçi Partisi içinde de sert ve yumuşak Brexit yanlıları ile Brexite tamamen karşı milletvekili grupları olduğu biliniyor.
Brexit süreci
AB ile İngiltere arasında Haziran 2017de başlayan müzakerelerde taraflar, geçen yılın sonunda İngilterenin AB bütçesine taahhütlerinden kaynaklanan yüklü bir ayrılık ücretinin ödenmesi ile vatandaş haklarının da aralarında yer aldığı bir dizi konuda ön anlaşmaya varmıştı.
Taraflar, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltereye bağlı Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır getirmeyecek bir çözüm üzerinde ise kesin anlaşmaya varabilmiş değildi.
Müzakerelerin sonunda bir anlaşmaya varılsa da varılmasa da İngiltere 29 Mart 2019da ABden resmen ayrılmış olacak. İngiltereyi 2020 yılının aralık ayı sonuna kadar AB kurallarına tabi kılacak bir geçiş süreci öngörülüyor.
İngiltere 23 Haziran 2016da yapılan referandumla ABden ayrılma kararı almıştı.
Muhabir: Tayfun Salcı