ADEN (AA) Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths, Yemende savaşın taraflarını yakında İsveçte bir araya getireceğini açıklarken, Hudeyde'deki çatışmaların uluslararası baskılar sonucu durmasıyla ülkede savaş ile barış arasında sallanan hassas bir döneme girildi.
Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap koalisyonu tarafından desteklenen Yemen güçleri, ateşkes emri gelmeden önce Kızıldeniz kıyısındaki liman kenti Hudeyde'yi Husiler'den almaya epey yakındı.
Askeri kaynaklardan alınan bilgiye göre, Yemen birlikleri ile Husiler'in İran'dan silah desteği almakta kullandığı öne sürülen Hudeyde Limanı arasında sadece 3 kilometre kalmıştı.
BM'nin Yemene üst düzey yetkililerden oluşan bir heyet göndermesiyle savaşın şiddeti de sürpriz şekilde azaldı.
Eski Yemen Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salihin yeğeni Tarık Salihin komuta ettiği askeri güçlerin sözcüsü Tuğgeneral Sadık Duveyd, Husilerin Hudeyde Limanından çekilme ancak kentte kalma konusunda mutabık olduklarını uluslararası topluma ilettiğini ifade etti.
Duveyd, kendilerinin ise Husilerin Hudeyde ve limandan tamamen çekilmesinin ardından ateşkes ve barıştan yana olduklarını belirtti.
Hudeydenin özgürleştirilmesi kaçınılmaz, savaşarak ya da barışla
Yemen resmi ajansının haberine göre, Cumhurbaşkanlığı Ofis Müdürü Abdullah elUleymi, hafta içinde yaptığı açıklamada, Hudeydenin özgürleştirilmesi kaçınılmaz, savaşarak ya da barışla. dedi.
AA muhabirine konuşan Yemen ordusundan bir yetkili, Hudeyde Limanının görünmesi ile askerlerin moralinin yükseldiğini, ancak gelen emirler sebebiyle pazartesinden bu yana çatışmaların durduğunu söyledi.
Hudeyde Limanı çalışıyor
Arap koalisyonunun Yemenin batı sahili operasyonlarını yöneten Birleşik Arap Emirliklerinin (BAE) Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Karkaş ise Hudeyde'de durumun sakinleştiğini ve limanın normal şekilde çalıştığını ifade etti.
Karkaş ayrıca, ülkesinin yakında İsveçte düzenlenmesi planlanan barış görüşmelerini de desteklediğini belirtti.
Bu arada Arap koalisyonu, 6 gemiye aralarında Husilerin kontrolündeki Hudeyde ve esSalif limanlarının da olduğu Yemen limanlarına giriş izni verildiğini açıkladı.
Yemenli taraflar esir değişimi anlaşması imzalayacak
Hudeyde'de çatışmaların durmasının ardından gözler Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) düzenlenecek Yemen oturumuna çevrilmişti.
BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths, dün BMGK'de yaptığı bilgilendirmede, tarafları yakında İsveçte bir araya getireceğini belirterek, Taraflarla esir değişimi için bir anlaşma imzalamak üzereyiz. Bu, taraflar arasında imzalanacak ilk anlaşma olabilir. dedi.
Yemende ayrıca dünyanın en büyük insani krizinin yaşandığını hatırlatan Griffiths, insani yardımların girdiği en önemli noktalardan liman kenti Hudeyde'nin ise savaşın merkezi olduğunu söyledi.
Barışa hazırlık çağrısı
BM Özel Temsilcisi Martin Griffithsin, tarafları yakında bir araya getirme planının gerçekleşip gerçekleşmeyeceği merak konusu. Zira bu konuda daha önceki girişimi başarısız olmuştu.
Şimdi bir kez daha Yemende savaş mı kazanacak, barış mı? sorusu soruluyor. Uluslararası çabalar sürse de uzmanlar henüz pek iyimser değil.
Sana Stratejik Araştırmalar Merkezi Müdürü Macid elMezhaci, Hudeyde savaşı nedeniyle siyasi gerekçelerin değişmediğini ve Yemende barışın hâlâ uzak ihtimal olduğunu söyledi.
Husilerin masada ellerini güçlü tutmak için Hudeydede direndiğini belirten Mezhaci, ciddi istişareler için de şartların olgunlaşmadığını savundu.
Mezhaci, BM Elçisi Martin Griffithsin daveti yalnızca güven oluşturma adımları ve barışa hazırlık çağrısıdır. Bu durum her geçen gün daha da karmaşık bir hâl alıyor. dedi.
Yemen'de önceki diyalog çabaları
Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemende Husiler, Eylül 2014ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
Yemenli taraflar arasındaki diyalog görüşmeleri, 2015te İsviçrenin Biel ve Cenevre kentleri ile 2016da Kuveytte yapılan üç turun ardından iki yıl önce sekteye uğramıştı.
İki yıl aradan sonra geçen eylülde Cenevrede yapılması planlanan istişare toplantıları da Husilerden katılım sağlanamaması nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Her 10 dakikada 1 çocuk ölüyor
Yemen'de 3 yılı aşkın süredir yaşanan çatışmalarda binlerce kişi yaşamını yitirdi. Dünyanın zaten en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemende iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaşmış durumda.
BM verilerine göre, milyonlarca kişinin açlıkla mücadele ettiği ülkede her 10 dakikada bir çocuk hayatını kaybediyor.